چک لیست و زمان بندی سرویس دوچرخه
دوچرخه همانند هر وسیله دیگر نیازبه نگهداری صحیح دارد. اگر دوچرخه بصورت صحیح نگهداری نشود می تواند دچار آسیب و استهلاک زودهنگام شود. بنابراین در این آموزش در مجله دوچرخه و طبیعت تلاش شده است موارد اساسی برای نگهداری صحیح از دوچرخه ارائه شود. بعضی از موارد باید توسط مکانیسین و بعضی از آن توسط خود شما انجام شود. البته اگر هم کمی دست به آچار و فنی باشید تقریبا تمامی آنها را میتوانید انجام دهید.
- در این آموزش نحوه سرویس دوچرخه ارائه نمیشود بلکه مواردی که باید سرویس و مورد بازبینی دوره ای قرار گیرند توضیح داده خواهد شد.
- زمان های ارائه شده صرفا یک پیشنهاد کلی است زمان مناسب بررسی هر بخش باید با توجه نوع و کیفیت دوچرخه و نوع سواری شما درنظر گرفته شود.
آچارکشی اولیه دوچرخه
اگر از آن دسته از افراد هستید که دوچرخه خود را به تازگی خریداری کرده اید باید توجه به آچارکشی یا سرویس اولیه دوچرخه داشته باشید. بغیر از آچار کشی اولیه که در زمان مونتاژ دوچرخه صورت میگیرد بعد از گذشت چند جلسه سواری نیاز است یک بازدید کلی از دوچرخه صورت گیرد. آچارکشی مراحل ثانویه بعد خرید بسیار مهم است.
شستشوی زنجیر و روغن کاری
از مهمترین موارد ی که در نگهداری دوچرخه باید به آن توجه داشت، شستشوی دوچرخه و بخصوص زنجیر و سیستم دنده دوچرخه است. نیاز است بعد از چند مرحله تمرین زنجیر و سیستم دنده تمیز و روغن کاری شوند. چرا که زنجیر دوچرخه و چرخدنده های سیستم دنده، بدلیل روغنی بودن به سرعت آلودگی و خاک معلق در هوا را به خود جذب میکنند. و این موضوع باعث تشدید استهلاک زنجیر و سیستم دنده خواهد شد. به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشید.
چک کردن زنجیر دوچرخه
از مواردی که همیشه در مجله دوچرخه و طبیعت به آن اشاره داشته ایم چک کردن سلامت زنجیر دوچرخه است. اگر از دوچرخه خود بصورت تمرینی و تعداد دفعات زیاد استفاده میکنید باید به این نکته توجه داشته باشید. زنجیر دوچرخه یک بخش مصرفی از دوچرخه است. بعد از استفاده های متعدد، زنجیر مستهلک و کشیده میشود و باید آن را تعویض نمایید. اگر تعویض آن به موقع صورت نگیرد زنجیر فرسوده به طبق و خودرو آسیب جدی وارد میکند و در چنین شرایطی باید طبق، خودرو و زنجیر را با هم تعویض نمایید. بنابراین قبل از آنکه زنجیر فرسوده به بخش های دیگر آسیب وارد کنند آن را تعویض نمایید.
معمولا زمان تعویض زنجیر به مقدار کیلومتر استفاده شده از دوچرخه وابسته است. در دوچرخه سواران حرفه ای که میانگین در هفته حدود هفتصد کیلومتر رکاب میزنند زمان تعویض زنجیر نهایت درشش ماه است و یا حتی در زمانی کوتاه تر میبایست زنجیر تعویض شود. در دوچرخه سوارانی که تمرینات کمتری دارند این مقدار طولانی تر است.
بررسی طبق قامه و خودرو
اگر زنجیر دوچرخه را در زمان صحیح تعویض نمایید طبق قامه و خودرو دوچرخه به راحتی خراب نمیشوند. اما لازم است سلامت آنها را هم چک کنید. روی دندانه های طبق قامه و خودرو در زمان سلامت ساف و تخت هستند و در صورت فرسوده شدن روی دندانه ها تیز میشوند. در چنین شرایط طبق قامه، خودرو و زنجیر فرسوده شده اند و نیاز است تمامی آنها تعویض شوند. چرا که در این مرحله زنجیر دوچرخه پاره میشود. و در زمان رکاب زدن زنجیر دوچرخه مدام از روی دندانه های طبق و سپس خودرو بلند میشود. این موضوع یکی از دلایل بسیار شایع زمین خوردن های دوچرخه سواران است چرا که باعث از بین رفتن تعادل دوچرخه سوار خواهد شد.
سرویس توپی ها
سلامت توپی عقب و جلو دوچرخه میبایست بصورت فصلی مورد بررسی قرار گیرند. یکی از روش های بررسی سلامت آنها روان بود در چرخش است. برای بررسی بهتر میتوانید دوچرخه را بصورت برعکس روی زمین قرار دهید. و چرخ ها را به نوبت بچرخانید. اگرصدایی از اصطحکاک و یا تق تق وجود داشته باشد نشان از مشکلی در توپی است. روش دقیق تر آن است که چرخ ها را باز کرده و با دست مغزی توپی را بچرخانید. به آرامی این کار را انجام دهید اگر هر مشکلی وجود داشته باشد با دستهایتان گیر بودن توپی را حس خواهید کرد.
زمان پیشنهادی: شش ماه
سرویس دوشاخ
دوشاخ های کمک دار به چند دسته کلی تقسیم میشوند که اگر از دوشاخ های ارزان قیمت استفاده نمیکنید و تعداد دفعات استفاده از دوچرخه بالا است باید بصورت سالیانه دوشاخ های کمک دار سرویس شوند. اگر پیستون های سیستم تعلیق دوچرخه بادی یا روغنی باشند گردگیر های آنها حداقل یکبار در سال نیاز به سرویس دارند.
زمان پیشنهادی: یک سال
نگهداری دوچرخه دور از نور مستقیم آفتاب
توجه داشته باشید که نگهداری دوچرخه در طولانی مدت در زیر نور مستقیم آفتاب به رنگ و قطعات پلاستیک و لاستیک ها آسیب وارد میکند. بنابراین مکانی مناسب برای نگهداری دوچرخه در طولانی مدت در نظربگیرید.
بررسی طوقه ها (رینگ)
یکی از مواردی که معمولا در نظر گرفته نمیشود بررسی سلامت طوقه است. طوقه های دوچرخه طول عمر مشخص دارند آنها بغیر از بررسی لنگی و ترک های احتمالی، نیاز به بررسی دیواره خارجی طوقه دارند.
لازم است طوقه دوچرخه هایی که سیستم ترمز وی-برک و یا سه تکه و یا به عبارتی لقمه ای هستند سلامت آنها مورد ارزیابی قرار گیرد چرا که اصطکاک بین لقمه (لنت) با دیواره طوقه باعث خوردگی و سایش دیوار طوقه میشود و می بایست طوقه ها در زمانی مشخص تعویض شوند.
بررسی صفحه دیسک
همچنین صفحه دیسک دوچرخه نیاز به بررسی دارد. اگر بیش از یک سال از دوچرخه استفاده کرده اید و تمرینات طولانی دارید ضخامت صفحه دیسک دوچرخه را بررسی نمایید. صفحه دیست یا روتر بعد از استفاده های مکرر کم کم بدلیل اصطکاک لنت با صفحه دیسک، دچار سایش شده و عرض آن کم میشود. و در نهاید باعث شکست و حادثه ساز خواهد شد.
زمان پیشنهادی: یک سال
بررسی لنت و لقمه
لنت های ترمز دیسک و همچنین ترمز های لقمه ای با توجه به مقدار استفاده دوچرخه باید در بازه های زمانی 2/3 ماهه بررسی شوند. قبل از آنکه عاج لقمه و لنت به 1سوم برسد اقدام به تعویض آنها کنید.در صورت عدم تعویض فلز داخل بدنه لقمه و یا لنت با طوقه یا صفحه دیسک برخورد خواهد کرد و به سرعت طوقه و صفحه دیسک را فرسوده میکند.
نکات پایانی
در این آموزش مجموعه ای از نکات مهم ارائه شده است اما در یک مقاله امکان ارائه تمامی نکات ریز و درشت فراهم نیست. تلاش کنید کنید بصورت منظم دوچرخه خود را مورد بررسی قرار دهید و از نکاتی که در این آموزش ارائه شده است کمک بگیرید. همچنین بصورت دوره ای بست ها و تمامی پیچ ها را بررسی کنید. و اگر از دوچرخه برای مسیرهای سنگین و پرچالش استفاده میکنید این بررسی ها را قبل و بعد تمرینات انجام دهید و آنها را جدی بگیرید.
